Najczęstsze błędy popełniane przy Agamie brodatej
Internet jest pełen od informacji, opisów jak dbać o Agamę brodatą, lecz napotkałem się tylko na kilka artykułów zawierających szczątkowe informacje czego NIE robić z brodaczem. W poniższym artykule zamieszczam informacje, które pozwolą nam uchronić naszego podopiecznego przed błędami jakie często (mam nadzieje nieświadomie) popełniają początkujący hodowcy, a które prowadzą do bolesnej i długotrwałej śmierci. Życie Agamy jest zbyt wiele warte, aby przez niewiedzę lub oszczędność doprowadzić do jej śmierci.
1. Przed zakupem zwierzaka w sklepie zoologicznym dobrze się zastanów
Kupno zwierzaka, a szczególnie zwierzaka egzotycznego, powinno być zaplanowanym wcześniej procesem, który powinniśmy poprzedzić zebraniem niezbędnych informacji na temat nowego pupila oraz przygotowaniem odpowiedniego lokum. Nigdy nie kupuj zwierzaka "na hura", a tym bardziej pod wpływem tego co usłyszysz od osób pracujących w sklepie zoologicznym, przede wszystkim w dużych sieciach sklepów (nie mam na myśli tutaj sklepów zajmujących się głównie terrarystką). Bardzo prawdopodobne jest, że zostaniesz poinformowany, że osoba pracująca w sklepie posiada hodowlę agam w domu i doskonale się na tym zna. Problem w tym że ok. 90% sprzedających nie ma pojęcia o gadach i nie ukrywajmy, że za sprzedanie każdego zwierzaka dostaje jakieś wynagrodzenie. W jego "biznesie" jest, aby zwierzaka "popchnąć dalej", a co z nim się stanie i w jakich warunkach będzie trzymany to już nie jego interes.
Wynikiem takich zakupów są często dorosłe Agamy trzymane w malutkich terrariach, Agamy u których podstawę diety stanowią drewnojady, oseski lub sama zielenina, Agamy którym nie są podawane suplementy lub są one podawane w nieodpowiednich ilościach.
Weryfikacja sprzedających jest bardzo prosta. Wystarczy zobaczyć w jakich warunkach jest trzymany gad oraz zadać kilka podstawowych pytań na temat jaszczura i wiemy czy mamy do czynienia z hodowcą, czy z "biznesmenem". Przykładowo: jakiś czas temu byłem w jednej z Galerii Handlowych w sklepie zoologicznym. Agama była trzymana w ciasnych warunkach wraz z żółwiami, miała zaawansowaną krzywicę, co widać było na pierwszy rzut oka. Natomiast według sprzedającej ogon był złamany, ale się zrósł i dlatego jest krzywy. Podstawą diety był mącznik, a dopiero ja uświadomiłem Panią, że jaszczur powinien dostawać suplementy. Kilka dni później Agamy już nie było, więc nie wiem czy ją ktoś kupił czy zdechła. Jeden z wielu przypadków
Najlepszym sposobem na uzyskanie dokładnych informacji oraz kupno zdrowego gada, jest kontakt bezpośrednio z hodowcą. Dodatkową korzyścią jest fakt, że zaoszczędzimy co najmniej połowę kwoty którą musielibyśmy wydać w sklepie.
2. Nigdy nie karm Agamy pokarmem większym niż jej głowa.
Jest to błąd popełniany w szczególności przez młodych niedoświadczonych hodowców, którzy posiadają małe osobniki. Bezpieczniej jest nakarmić w brodacze większą ilością małego pokarmu, niż kilkoma sztukami dużego. Duży pokarm może być niedokładnie pogryziony (bardzo często próbują go połknąć w całości), co może spowodować nie tylko zaczopowanie, które w większości przypadków niestety okazuje się śmiertelne, lecz również może prowadzić do uszkodzenia nerwów i paraliżu. Tyczy się to zarówno pokarmu zwierzęcego jak i roślinnego (głównie twarde produkty jak marchew, jabłko ect.). Więc przestrzegamy, aby podając pokarm roślinny upewnić się, że jest on odpowiednio rozdrobniony. Więcej na temat żywienia tutaj
3. Nie podawaj pokarmu nie przeznaczonego dla Agamy
Agamy brodate nie są odkurzaczami, to że zjedzą wszystko co im podamy, nie znaczy że jest to dla nich dobre. Zalecamy, aby stosować się do odpowiedniej diety dla brodaczy, którą znajdziecie tutaj. W szczególności przestrzegamy przed podawaniem kurczaka, szynki, konserw (oraz innych pokarmów mięsnych przeznaczonych do spożycia dla ludzi) oraz różnego rodzaju chrząszczy, żuków lub innego robactwa.
4. Kontroluj bilans płynów, szczególnie u młodych Agam
Ze względu na pustynny klimat panujący w terrarium (wysoka temperatura) nasze gady są narażone na odwodnienie. W szczególności narażone są młode osobniki, dla których może to być śmiertelne. Mają one małą masę ciała i mogą się odwodnić bardzo szybko podczas wygrzewania się pod żarówką. Smoki poniżej 20 cm długości powinniśmy poić obowiązkowo co drugi dzień. Niech piją do oporu, dopóki nie przestaną. Młode agamy jeszcze nie potrafią pić same z miseczki, więc należy podawać im wodę pipetą lub kroplomierzem, kapiąc delikatnie na nos i pozwalając aby brodacz ją zlizywał.
5. Stosuj odpowiednie podłoże, w zależności od wielkości Agamy
Użycie niewłaściwego podłoża jest prawdopodobnie najczęstszym zabójcą smoków poniżej 6 miesiąca życia. W przypadku hodowli młodych Agam nigdy nie używaj sypkiego/kruszonego podłoża jak kostka bukowa, piasek, granulat ect. Wszystkie podłoża które mogą zostać zjedzone szczerze odradzamy. Zjedzenie przez każdego smoka (niezależnie od wielkości) w/w podłoża bardzo często może spowodować nie tylko zaczopowanie, które w większości przypadków niestety okazuje się śmiertelne, lecz również prowadzi do uszkodzenia nerwów i paraliżu. Najczęściej podłoże jest zjadane podczas karmienia, gdy do karmówki przykleja się jego fragment lub jaszczur nie może trafić w swoją ofiarę i zjada ściółkę. Warto więc jest karmić zwierzaki przez podawanie im pokarmu np. na miskę. Młode brodacze trzymamy na ręcznikach papierowych, papierze toaletowym, gazetach ect.
6. Nigdy nie trzymaj Agam w akwarium
Terrarium to terrarium, a akwarium to akwarium. Jeśli ktoś nie widzi różnicy, to radzę zrobić coś dla żywych zwierząt i hobbystycznie zająć się rysowaniem tak, aby nie krzywdzić innych istot. Agamy brodate do życia potrzebują zarówno wysokiej temperatury, jak i wysokiej wilgotności. Muszą mieć stały dostęp do świeżego powietrza, które jest cyrkulowane za pomocą wentylacji grawitacyjnej. W akwarium przepływ powietrza nie jest wystarczający i gorące powietrze uciekające do góry nie będzie zastępowane przez chłodne, przez co zwierzę będzie żyło w ciągłym zaduchu, co może wywołać groźne choroby układu oddechowego.
7. Nie używaj kabli, mat oraz kamieni grzewczych jako ogrzewania
cyt. "Kable jak również maty grzewcze montowane są zazwyczaj na powierzchni dna terrarium lub bezpośrednio pod dnem. Wydzielając ciepło elementy te nagrzewają podłoże i dno, z których ku górze unosi się ciepłe powietrze. Powietrze w tak ogrzewanym terrarium bardzo szybko wysycha do poziomu, przy którym może u zwierząt wystąpić poważne podrażnienie błon śluzowych i oczu. Dodatkowo wysuszone podłoże zaczyna pylić co w połączeniu z niską wilgotnością może w konsekwencji przy długotrwałym stosowaniu doprowadzić do chorób układu oddechowego gadów.
W warunkach naturalnych agamy odbierają ciepło docierające z góry i dodatkowo za pomocą zmian ubarwienia grzbietu mogą regulować ilość przyswajanej energii cieplnej. Natomiast w przypadku użycia kabli grzewczych i mat, zwierzę nie ma możliwości regulacji docierającego ciepła ani też nie odczuwa zwiększonej temperatury co może doprowadzić do śmierci z przegrzania. Poza tym agamy instynktownie poszukują ochłodzenia w niższych partiach terrarium (np. kopiąc nory) i nie powinny być dogrzewane od spodu.
Dodatkowo w przypadku umieszczenia kabla wewnątrz zbiornika i bez osłony istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo uszkodzenia go przez kopiącego zwierzaka co w przypadku przebicia może zabić zwierzę.
Choć w przypadku użycia kamieni ze względu na małą ich powierzchnie nie istnieje tak duże ryzyko przesuszenia powietrza, agamy wygrzewające się na nich samodzielnie mogą nie wyczuć momentu, gdy ich ciało ulegnie przegrzaniu. " cyt. zaczerpnięty z Pogona.pl
Myślę że powyższy tekst wystarczająco obrazuje zagrożenia jakie niesie ze sobą "ogrzewanie podłogowe" terrarium.
8. Używaj urządzeń pomiarowych cyfrowych z sondą
Nie polecamy używania termometrów/higrometrów analogowych. Bardzo często ulegają one uszkodzeniu i pokazują nieprawidłowy odczyt, w wyniku czego jaszczury mają za wysoką lub za niską temperaturę w terrarium, co z kolei grozi m.in. odwodnieniem, przegrzaniem, problemami z prawidłowym trawieniem, infekcją górnych dróg oddechowych, spadkiem odporności ect. Lista jest bardzo długa, podałem tylko kilka przykładowych schorzeń. Wykonując kilkukrotnie testy na rożnego rodzaju analogowych urządzeniach pomiarowych zdarzało się, iż higrometr wsadzony do wody wskazywał wilgotność 50%, a termometr w warunkach pokojowych w lipcu temperaturę 10*C. Warto więc zainwestować kilka złotych (nowy termometr 10-40 zł) więcej w termometr/higrometr z sondą i spać spokojnie.
9. Stosuj oświetlenie UVB znanych i polecanych producentów
Jednym z niezbędnych elementów wyposażenia terrarium jest oświetlenie UVB. Nie daje ono ciepła, lecz wytwarza spektrum UVB, które umożliwia gadom syntezowanie oraz utrzymanie w organizmie witaminę D3, bez której brodacz nie jest w stanie przyswoić niezbędnego do rozwoju kości wapnia. Nie wszystkie żarówki/świetlówki zawierają UVB mimo, iż na opakowaniu pisze "UV". Nie jest to to samo. Niezbędne minimum promieni UVB jakie musi zawierać oświetlenie to 8% lub więcej, odpowiednim świetlówkami będą np. Repti Glo 8.0 (Hagen), Repti Sun 10.0 (Zoo Med), D3 Reptile (Arcadia).
Oszczędność na oświetleniu UVB może grozić poparzeniem lub zaczerwienieniem gałki ocznej od popękanych naczyń krwionośnych, co może prowadzić nawet do oślepnięcia.
10. Nigdy nie zostawiaj Agamy na zewnątrz bez ochrony
Coraz częściej hodowcy podczas wakacji decydują się na budowę Flexarium. Jak najbardziej polecamy ten sposób spędzania wakacyjnych, ciepłych dni na świeżym powietrzu. Musimy pamiętać, aby jaszczurki były chronione przed drapieżnikami, które mogą próbować się do nich dostać (ptaki, psy, koty, małe dzieci 
oraz różne robale) oraz musimy im zapewnić miejsce w którym znajdą cień oraz wodę. Często słońce grzeje bardzo intensywnie, w wyniku czego zwierzak może się łatwo przegrzać lub odwodnić, co prowadzi do uszkodzenia systemu nerwowego, mózgu oraz śmierci.
Nalezy wspomnieć o spacerach po za terrarium. Brodacze są szybkie i zwinne, znajdując się w nowym otoczeniu gdzie jest duże natężenie światła, często są przestraszone w wyniku czego mogą gryźć, drapać oraz uciekać. Zanim weźmiemy gada na spacer warto przemyśleć, czy na pewno jesteśmy w stanie mu zapewnić bezpieczeństwo (sznurek przywiązany do szyi ect. to nie jest nic bezpiecznego). Jest to ważne, aby uniknąć ucieczki i dużego stresu dla obydwóch stron.
11. Nigdy nie dawaj małej Agamy do dużej
Agamy to nie pieski i nie rozpoznają mniejszych przedstawicieli swojego gatunku. Dla dorosłego gada wszystko co jest mniejsze i się rusza jest przeznaczone do zjedzenia. Nawet jeśli początkowo większy osobnik nie będzie zainteresowany mniejszym, to w każdej chwili może się to zmienić. Dopuszczalna różnica w długości Agam trzymanych razem wynosi 5 cm i warto przestrzegać tej zasady, mając na uwadze dobro naszego podopiecznego.
12. Nigdy nie trzymaj razem dwóch samców
Kupując młode Agamy w większości wypadków nie mamy pewności odnośnie ich płci. Nie rzadko zdarza się iż kupujemy 2 samice, a po osiągnięciu przez nie 30 - 35 cm długości okazuje się że są to dwa samce. Jako odpowiedzialni opiekunowie powinniśmy od razu rozdzielić Agamy, ponieważ dwa samce nie będą się tolerowały i prędzej czy później dojdzie między nimi do walki (o terytorium i dominację), która może zakończyć się poważnymi obrażeniami u jaszczurek,a nawet śmiercią.
13. Nigdy nie trzymaj razem pary Agam
Trzymanie pary (samca i samicy) zawsze było sporną kwestią w środowisku hodowców. Jednym się udaje ten zabieg, a drugim nie. Wszystko zależy od charakteru danych osobników (na który nie mamy żadnego wpływu), który można poznać dopiero, gdy dzieje się coś złego. W większości przypadków samica zostaje zdominowana przez samca nie tylko fizycznie, ale również psychicznie. Prowadzi to do spadku odporności, a w późniejszym czasie różnych chorób podklinicznych. Często dochodzi do tego stan wycieczenia organizmu w wyniku ciąży i bardzo często kończy się to śmiercią jaszczurki.
Drugą ważną przyczyną dla której nie powinno się trzymać razem pary, jest zapłodnienie młodej samicy (do 40 cm). Z Agamami w tym przypadku jest bardzo podobnie jak z ludźmi, to że czternastolatki mogą rodzić dzieci, to wcale nie znaczy że jest to dla nich dobre. Młode samice mają problemy z zatrzymaniem jaj, w wyniku czego muszą zostać operowane i wysterylizowane (czyli w przyszłości nie będą mogły mieć młodych).
Nie warto poświęcać życia Agamy (jeśli nie zależy Ci na jej życiu to chociaż szanuj pieniądze które na nią wydałeś), aby uczyć się na błędach.
Nie warto poświęcać życia Agamy (jeśli nie zależy Ci na jej życiu to chociaż szanuj pieniądze które na nią wydałeś), aby uczyć się na błędach.
