Hipowitaminoza B1
Hipowitaminoza B1, czyli niedobór witaminy B1 (tiaminy), występuje u gadów bardzo rzadko i uzależniony jest głównie od diety zwierząt. Jednocześnie tiamina odpowiadająca za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego w przypadku niedoboru prowadzi do bardzo niebezpiecznych konsekwencji. Choroba ta jest wyjątkowo trudna do zdiagnozowania gdyż jej początkowe objawy są również charakterystyczne dla pierwszego stadium MBD. Często hodowcy źle interpretując przyczyny dolegliwości rozpoczynają podawanie zwiększonych dawek wapnia, co w przypadku hipowitaminozy B1 jest zupełnie nieskuteczne i może dodatkowo poważnie zaszkodzić zwierzęciu doprowadzając do przedawkowanie wapnia (Hiperkalcemia).
Przyczyny:
*Brak systematyczności w dawkowaniu kompleksów witaminowych połączony z nieodpowiednią dietą - w hodowli gdzie możliwości urozmaicania diety są bardzo ograniczone musimy uzupełniać niedobory substancji odżywczych w diecie agam poprzez podawanie kompleksów witaminowych. Jednakże w miarę możliwości należy sztuczne źródła witamin zastępować naturalnymi składnikami diety. Stosowanie monodiety lub diety składającej się wyłącznie z pokarmu pochodzenia zwierzęcego, w połączeniu z brakiem stosowania preparatów witaminowych, może prowadzić między innymi do poważnego niedoboru witaminy B1. Często też przyczyną choroby jest zastępowanie świeżego pokarmu roślinnego mrożonymi warzywami, które niestety w wyniku tego procesu tracą na wartości odżywczej m.in. tiamina zostaje usunięta z mrożonego pokarmu.
*Podawanie pokarmu zawierającego tiaminazę - tiaminaza, popularnie nazywana również antywitaminą B1, jest enzymem powodującym usuwanie tiaminy z organizmu zwierząt. ¬ródłem tiaminazy są przede wszystkim ryby, z których część zawiera w swoim organizmie duże ilości tej substancji. Z tego też powodu podawanie agamom ryb musi być bardzo ograniczone i mogą służyć jedynie jako sporadyczne urozmaicenie. Należy szczególnie unikać ryb z rodziny karpiowatych, a w wypadku zaistnienia konieczności nakarmienia jaszczurki rybami warto wzbogacić pokarm w dodatkową porcję witaminy B1 w celu zniwelowania skutków działania szkodliwego enzymu.
Objawy:
Początkowym objawem niedoboru witaminy B1, często interpretowanym jako syndrom MBD, jest delikatne drżenie palców i kończyn u zwierząt, wynikające ze złego funkcjonowania układu nerwowego. Jeśli zawartość tiaminy w organizmie nie zostanie wyrównana drgawki nasilają się i zaczynają obejmować całe ciało. Dodatkowo pojawiają się problemy z koordynacją ruchów, które łatwo zaobserwować szczególnie podczas prób polowania oraz wspinaczki. W przypadkach dużego niedoboru witaminy B1, zwierzęta nie są w stanie utrzymać prawidłowego kierunku poruszania się i często w drgawkach przewracają się na plecy. Przy dalszym braku interwencji choroba prowadzi do śmierci.
Leczenie:
Skuteczne leczenie hipowitaminozy B1 wymaga przede wszystkim prawidłowego zdiagnozowania choroby. Jeśli zaobserwujemy drgawki mięśni kończyn, w przypadku gdy wszystkie niezbędne warunki środowiskowe uniemożliwiające rozwój MBD zostały spełnione, możemy podejrzewać, że przyczyna jest inna. Jednakże pewność otrzymamy jedynie w przypadku, gdy przed podjęciem leczenia zostanie przeprowadzone badanie krwi w celu określenia poziomu wapnia w organizmie zwierząt. Osobiście myślimy, że tego typu stresujące zabiegi nie zawsze są konieczne i nawet w przypadku zdiagnozowania MBD, możemy profilaktycznie podać witaminę B1 w postaci posypki do pokarmu lub rozcieńczoną w wodzie. Jeśli objawy szybko ustaną dalsza kuracja nie będzie konieczna.
W przypadku gdy niedobór witaminy B1 jest pewny należy tymczasowo, do czasu ustania objawów, podawać tiaminę jako dodatek do pokarmu. Przy czym niewskazane jest zwiększanie dawki podawania kompleksów witaminowych, co może doprowadzić do zaburzenia poziomu innych witamin i znacznie bezpieczniejszym rozwiązaniem jest zakup czystej witaminy B1 w tabletkach i dozowanie jej niezależnie.
