Żółta grzybica
Żółta grzybica nazywana w skrócie YFD (ang. Yellow fungus disease) została stosunkowo niedawno odkryta. Ta okropna choroba do dziś nie jest do końca poznana i zarówno przyczyny jak i sposób leczenia pozostają jedynie w sferze domysłów. Faktyczna ilość przypadków zapadnięcia zwierząt na YFD jest coraz większa i wciąż pojawiają się nowe doniesienia od hodowców z całego świata. Niestety zazwyczaj choroba kończy się śmiercią zwierząt, co jest spowodowane błędnym diagnozowaniem jak również braku skutecznej metody leczniczej.
Ustalono, że YFD jest chorobą grzybiczą dotykającą jedynie niektóre grupy gadów przy czym najwięcej prawidłowo zdiagnozowanych przypadków stwierdzono u rodzaju Pogona. Odkryto również iż choroba wymaga gruntownie innego podejścia niż w przypadku innych infekcji grzybiczych, jednak jak dotąd prace nad wynalezieniem środków farmakologicznych przeznaczonych do walki z chorobą wciąż trwają.
Objawy:
Pierwszym objawem choroby są żółte przebarwienia i plamy pojawiające się w większości przypadków w okolicach kloaki. Zżółknięta skóra staje się sucha i wkrótce zamienia się w twardy strup, który po pewnym czasie odpada ukazując rany. Przeważnie po oderwaniu strupa obszar infekcji powiększa się. Rany zasychają, jednak nie ulegają wygojeniu, a uszkodzenie tkanki poszerza się. Choroba szybko przenosi się z kloaki w inne partie ciała, jak np.: okolice oczu, brody, brzucha, przy czym plamy najbardziej uwidocznione są w obszarach gdzie nie występuje intensywna pigmentacja.
W dalszym etapie choroby uszkodzona tkanka obumiera, a intensywnie żółte zabarwienie plam ciemnieje aż do momentu gdy martwa i wysuszona skóra przybiera czarny kolor. Zmartwiała część przeważnie odpada odsłaniając kolejne partie zainfekowanej tkanki.
Stwierdzono iż oprócz opisanej powyżej zewnętrznej infekcji może wystąpić również infekcja wewnętrzna, która atakuje organy wewnętrzne, przykładowo nerki, wątrobę, układ nerwowy, powodując szereg innych problemów zdrowotnych u osłabionych zwierząt.
Przyczyny:
Na podstawie doniesień od wielu hodowców z całego świata określono prawdopodobne przyczyny YFD, co pozwala na podjęcie działań w celu zminimalizowania ryzyka zarażenia.
W większości odnotowanych przypadków choroba pojawiła się u zwierząt, na krótko po przejściu kuracji antybiotykowej. Często objawy występowały po podaniu antybiotyku na Coccidia o nazwie "Albon", jednak podejrzewa się, że każdy inny antybiotyk może doprowadzić do choroby, zwłaszcza w przypadku gdy zwierzęta są mocno osłabione.
Badacze tłumaczą to zjawisko tym, iż wiele antybiotyków ingeruje w naturalną florę bakteryjną w układzie pokarmowym zwierząt niszcząc tzw. pożyteczne bakterie, których brak pozwala na rozwój i ekspansje infekcji grzybiczych. Sugeruje się również, że podawanie preparatów zawierających naturalne kultury bakterii osłonowo podczas kuracji antybiotykowej, może zminimalizować ryzyko choroby. Wśród preparatów wymienia się np. AcidophiLiz+ zawierający Lactobacillus, jednak z uwagi na to, że lek ten nie jest u nas powszechnie dostępny warto zasięgnąć opinie weterynaryjnej odnośnie innych środków, jak np. Lakcid.
W odosobnionych przypadkach, gdzie choroba nie była następstwem kuracji antybiotykowej, stwierdzono, że elementem łączącym wszystkie przypadki było stosowanie niewysterylizowanej gleby jako podłoża, w której mogły być zawarte inne zalążki grzybicy. Z tego też powodu należy zawsze solidnie wysterylizować podłoże pozyskane bezpośrednio ze środowiska poprzez wyprażenie w piekarniku w temperaturze około 150°C przez okres przynajmniej 1 godziny.
Leczenie:
Jak dotychczas przeciwko YFD stosuje się tradycyjne metody leczenia charakterystyczne dla chorób grzybiczych, których powodzenie zależy od stopnia zaawansowania choroby, jak również od tego czy infekcja jest jedynie zewnętrzna czy też wewnętrzna.
W wypadku zewnętrznej infekcji skóra zwierząt wymaga traktowania silnymi lekami antygrzybicznymi przeważnie w postaci maści. Jeśli dodatkowo występuje infekcja wewnętrzna specjaliści radzą podawanie środków zawierających żywe kultury bakterii w celu odbudowy mikroflory przewodu pokarmowego.
Jeśli zauważymy początkowe objawy choroby należy jak najszybciej oddzielić chore osobniki od reszty stada, jak również wysterylizować pomieszczenie hodowlane, w którym przebywały, ponieważ choroba może rozprzestrzeniać się przez odchody zwierząt. Dodatkowo należy starać się o zapewnienie jak najlepszych warunków schorowanym osobnikom poprzez utrzymanie optymalnych temperatur, stosowanie urozmaiconej diety oraz nawadnianie organizmu. Należy również jak najszybciej skonsultować problem z lekarzem weterynarii w celu rozpoczęcia terapii leczniczej.